Đăng xuất
Nhóm dược lý: Thuốc điều chỉnh rối loạn lipid máu, đơn thuần; Các fibrate.
Mã ATC: C10AB05.
Fenofibrate là một dẫn chất của acid fibric có tác dụng điều chỉnh lipid ở người thông qua trung gian hoạt hóa thụ thể PPAR tuýp α (Peroxisome Proliferator Activated Receptor type alpha).
Thông qua sự hoạt hóa PPARα, fenofibrate làm tăng phân giải lipid và loại bỏ các tiểu phân giàu triglycerid gây xơ vữa ra khỏi huyết tương bằng cách hoạt hóa lipoprotein lipase và giảm sản xuất apoprotein C-III. Sự hoạt hóa PPARα cũng làm tăng tổng hợp các apoprotein A-I và A-II.
Ngoài ra, thông qua việc điều hòa tổng hợp và dị hóa các hợp phần VLDL, fenofibrate làm tăng độ thanh thải LDL và giảm LDL nhỏ, đậm đặc, mức độ tăng trong kiểu hình lipoprotein gây xơ vữa, một rối loạn thường gặp ở những bệnh nhân có nguy cơ mắc bệnh động mạch vành.
Trong các thử nghiệm lâm sàng với fenofibrate, cholesterol toàn phần giảm khoảng 20-25%, triglycerid giảm 40-55% và HDL cholesterol tăng khoảng 10-30%.
Ở những bệnh nhân tăng cholesterol huyết, nồng độ LDL cholesterol giảm khoảng 20-35%, tác dụng tổng thể lên cholesterol dẫn đến giảm tỷ lệ cholesterol toàn phần so với HDL cholesterol, LDL cholesterol so với HDL cholesterol, hoặc Apo B so với Apo AI, tất cả những điều này đều là dấu hiệu của nguy cơ xơ vữa.
Có bằng chứng cho thấy việc điều trị bằng các fibrate có thể làm giảm biến cố của bệnh động mạch vành nhưng chưa thấy làm giảm tất cả các nguyên nhân gây tử vong trong phòng ngừa nguyên phát hoặc thứ phát của các bệnh về tim mạch.
Thử nghiệm lipid ACCORD (Action to Control Cardiovascular Risk in Diabetes) là một nghiên cứu ngẫu nhiên có đối chứng giả dược trên 5.518 bệnh nhân đái tháo đường týp 2 được điều trị bằng fenofibrate và simvastatin. Liệu pháp phối hợp fenofibrate và simvastatin không cho thấy sự khác biệt đáng kể so với dùng simvastatin đơn trị trong tiêu chí chính tổng hợp về nhồi máu cơ tim không gây tử vong, đột quỵ không gây tử vong, và tử vong do tim mạch (tỷ số nguy cơ [HR] 0,92, 95% CI 0,79 - 1,08, p = 0,32; giảm nguy cơ tuyệt đối: 0,74%). Trên một phân nhóm bệnh nhân rối loạn lipid huyết được quy định trước, là nhóm bệnh nhân có chỉ số nền mức cholesterol HDL thấp nhất (≤ 34 mg/dL hoặc 0,88 mmol/L) và mức TG cao nhất (≥ 204 mg/dL hoặc 2,3 mmol/L), liệu pháp phối hợp fenofibrate và simvastatin cho thấy mức giảm tương đối 31% so với simvastatin đơn trị về tiêu chí chính tổng hợp (tỷ số nguy cơ [HR] 0,69, 95% CI 0,49 - 0,97, p = 0,03; giảm nguy cơ tuyệt đối: 4,95%). Một phân tích khác trên phân nhóm được quy định trước cho thấy một tương tác điều trị có ý nghĩa thống kê theo giới tính (p = 0,01) cho thấy lợi ích điều trị khi dùng liệu pháp phối hợp ở nam giới (p = 0,037) nhưng nguy cơ tiềm ẩn đối với tiêu chí chính cao hơn ở phụ nữ được điều trị liệu pháp phối hợp so với simvastatin đơn trị (p = 0,069). Điều này không được quan sát thấy trong phân nhóm bệnh nhân rối loạn lipid huyết nói trên nhưng cũng không có bằng chứng rõ ràng về lợi ích ở phụ nữ bị rối loại lipid huyết được điều trị bằng fenofibrate phối hợp simvastatin, và không thể loại trừ tác dụng có hại có thể xảy ra trong phân nhóm này.
Sự tích tụ cholesterol ngoài mạch (u vàng ở gân và u vàng thể củ) có thể giảm đáng kể hoặc thậm chí được loại bỏ hoàn toàn trong khi điều trị bằng fenofibrate.
Những bệnh nhân tăng nồng độ fibrinogen được điều trị bằng fenofibrate đã cho thấy sự giảm đáng kể thông số này, cũng tương tự ở những bệnh nhân tăng nồng độ Lp(a). Các chất thể hiện cho quá trình viêm như protein phản ứng C cũng giảm khi điều trị bằng fenofibrate.
Tác dụng tăng acid uric niệu của fenofibrate dẫn đến làm giảm nồng độ acid uric khoảng 25% có lợi hơn ở những bệnh nhân rối loạn lipid huyết kèm tăng acid uric huyết.
Fenofibrate có tác dụng chống kết tập tiểu cầu ở động vật và trong một nghiên cứu lâm sàng, làm giảm sự kết tập tiểu cầu gây ra bởi ADP, acid arachidonic và epinephrine.
