Mã ATC: A 12 AX
Calci và vitamin D là những yếu tố cơ bản trong quá trình tạo xương. Vitamin D giúp hỗ trợ sự hấp thu calci.
Calci: dạng uống được dùng điều trị tình trạng thiếu và hạ calci huyết. Bổ sung calci cũng là một phần của việc dự phòng cho cơ thể giảm nguy cơ loãng xương.
Thiếu calci xảy ra khi chế độ ăn hàng ngày không cung cấp đủ calci, thường xảy ra ở người già, phụ nữ trước và sau thời kỳ mãn kinh. Hạ calci huyết xảy trong các trường hợp: suy cận giáp mãn, giả suy cận giáp, nhuyễn xương, còi xương, suy thận mãn, do dùng thuốc co giật hoặc khi thiếu vitamin D.
Vitamin D3 (tên quốc tế colecalciferol) là một trong các chất của nhóm vitamin D, bao gồm các hợp chất sterol có cấu trúc tương tự nhau có hoạt tính phòng ngừa và điều trị còi xương.
Vitamin D3 cùng với hormone tuyến cận giáp và calcitonin điều hòa nồng độ calci trong huyết thanh. Chức năng chính của vitamin D là duy trì nồng độ calci và phospho bình thường trong huyết tương bằng cách tăng hiệu quả hấp thu các chất khoáng từ khẩu phần ăn ở ruột non và tăng huy động calci và phospho từ xương vào máu.
Thiếu hụt vitamin D xảy ra khi tiếp xúc với ánh sáng không đủ hoặc khi khẩu phần ăn thiếu hụt vitamin D hoặc ở những người có hội chứng kém hấp thu chất béo, gồm những người có bệnh về đường tiêu hóa. Một vài tình trạng của bệnh nhân suy thận có thể cũng ảnh hưởng tới sự chuyển hóa của vitamin D thành dạng hoạt động dẫn đến thiếu hụt vitamin D.
Loạn dưỡng xương do thận thường kết hợp với suy thận mạn tính và đặc trưng bởi giảm chuyển 25-OHD3 thành 1a, 25-(OH)2D3 (Calcitriol). Giữ phosphat gây giảm nồng độ calci huyết tương, dẫn đến cường cận giáp thứ phát và về mặt bệnh học, có những tổn thương điển hình của cường cận giáp (viêm xương xơ hóa), của thiếu hụt vitamin D (nhuyễn xương), hoặc hỗn hợp cả hai trường hợp. Thiếu hụt vitamin D dẫn đến những triệu chứng đặc trưng bởi hạ calci máu, hạ phosphat máu, khoáng hóa không đủ hoặc khử khoáng của xương, đau xương, gẫy xương, ở người lớn gọi là nhuyễn xương; ở trẻ em, có thể dẫn đến biến dạng xương đặc biệt là biến dạng xương dài, gọi là còi xương.
Còi xương phụ thuộc vitamin D là bệnh về gen thân lặn do bẩm sinh trong chuyển hóa vitamin D có liên quan đến giảm chuyển 25-OHD3 thành calcitriol.